Koła Gospodyń Wiejskich to obok Kółek Rolniczych najstarsza organizacja społeczna działająca w Europie. Pierwsza organizacja kobieca powstała 14 marca 1866 roku w Piasecznie na Pomorzu Gdańskim. Przyjęła wówczas nazwę: Towarzystwo Gospodyń. Towarzystwo zachęcało żony włościańskie do gospodarności, rozwoju ogrodnictwa, gospodarstwa domowego i oszczędności.
W 1918 roku organizacje Kobiet Wiejskich w Polsce przybrały jedną nazwę Koło Gospodyń Wiejskich. Zadaniem kobiet w tym okresie była praca oparta na samopomocy społecznej, promocja kultury, oświaty, pogłębianie specjalizacji zawodowej i stanu gospodarczego członkiń. Organizowano też kursy, konkursy, odczyty, pokazy i wystawy.
Obecnie z Gminnym Centrum Kultury, Sportu, Turystyki i Rekreacji w Dzierżąznej aktywnie współpracuje 13 Kół Gospodyń Wiejskich: KGW Biała, KGW Dąbrówka, KGW Dzierżązna, KGW Gieczno, KGW Grotniki-Ustronie, KGW Jedlicze A i B, KGW Kębliny, KGW Lorenki, KGW Łagiewniki, KGW Proboszczewice, KGW Rosanów, KGW Szczawin, KGW Wypychów.
KGW w Białej należy do najstarszych w gminie. Założone zostało w 1948 r. przy współudziale ówczesnych władz gminy, Spółdzielni Samopomoc Chłopska i Gminnej Rady Kobiet z jej przewodniczącą Heleną Złotowską. Na pierwszym zebraniu Koła określono zakres działalności. Miał on obejmować wszystko to, co związane było z rodziną i gospodarstwem wiejskim, a także organizować kursy, spotkania i szkolenia dla członkiń i nie tylko.
Panie co roku biorą czynny udział w uroczystościach patriotycznych na terenie Białej, współpracują z miejscowym OSP, SP w Białej i Urzędem Gminy. W wolnym czasie zajmują się swoją ulubioną pracą np. wyszywaniem, haftowaniem, robótkami szydełkowymi, papieroplastyką oraz fotografią, czego dowody można było oglądać podczas jubileuszu 60-lecia istnienia Koła.
Panie z Kół Gospodyń Wiejskich z terenu gminy Zgierz wspierają działania GCKSTiR w Dzierżąznej. Aktywnie uczestniczą w wielu organizowanych przez naszą instytucję wydarzeniach, m.in. w balach ostatkowych, andrzejkowych, gminnym Dniu Kobiet, Dniu Matki, Dniu Dziecka, warsztatach wielkanocnych i bożonarodzeniowych, sobótkach itp.
Powstanie KGW w Dąbrówce nie jest nigdzie udokumentowane, ale z opowiadań starszych członkiń wynika, że powstało w latach 50-tych. Kilka kobiet zebrało się pod przysłowiową gruszą i postanowiły wspólnie działać. Pierwszą przewodniczącą była pani Stanisława Pietrucha, następnie pani Marianna Zielińska, a później pani Barbara Zielińska. W latach 70-tych Koło liczyło ok. 30 osób. Wspólnie z Kółkiem Rolniczym organizowało imprezy okolicznościowe.
Koło współpracuje z OSP w Dąbrówce, Kółkiem Rolniczym w Dąbrówce oraz Urzędem Gminy Zgierz.
Koła z gminy Zgierz pracują pod kierunkiem Pani Haliny Szymańskiej – przewodniczącej Gminnej Rady Kół Gospodyń Wiejskich.
fot. Urząd Gminy Zgierz
KGW w Dzierżąznej powstało w 1957 r. z inicjatywy miejscowego Kółka Rolniczego. Koło z siedzibą w budynku OSP zrzeszało 20 gospodyń z zarządem w składzie: Irena Frontczak – przewodnicząca, Honorata Kociak – sekretarz i Sabina Witczak jako skarbnik. Koło uczestniczyło w codziennym życiu członkiń organizując zakup kurcząt i pasz przeznaczonych do chowu drobiu. Poprzez organizowanie szkoleń, kursów i pokazów przyczyniły się do rozwoju świadomości gospodyń wiejskich oraz wnosiły nowe wartości i pomysły do codziennego życia wsi. Promowały też dbałość o wygląd i urodę zapraszając konsultantów w dziedzinie kosmetyki. Swoje zdolności manualne szkoliły na warsztatach, co zaowocowało tworzeniem palemek wielkanocnych i wieńców dożynkowych, które prezentowane były na pokazach w Warszawie, Łodzi i Częstochowie. O talencie pań z KGW świadczą dyplomy uznania przechowywane w kronice.
Życzeniem członkiń jest powiększenie grona o nowe młode gospodynie. Oby działo się jak najwięcej ciekawych rzeczy, które uwieczni w kronice Bożena Toczeńska.
KGW w Giecznie powstało w 1964 roku. Od początku istnienia Koła jego przewodniczącą była pani Irena Stolarska. W 2001 roku z członkiń Koła zawiązał się Zespół Śpiewaczy Giecznianki, który rozsławia swoją wieś i gminę na terenie Polski oraz poza jej granicami. Panie należące do zespołu starają się podtrzymywać i kultywować dawne zwyczaje i obrzędy wiejskie oraz uchronić ludowe piosenki i melodie od zapomnienia.
Panie z Koła biorą czynny udział we wszystkich uroczystościach organizowanych na terenie naszej gminy, często są inicjatorkami integracyjnych spotkań w swoim sołectwie. Koło liczy 19 członkiń. Mottem koła są słowa: „Nie ma jak koło zawsze wesoło, gdy gospodynie zejdą się…”
KGW w Grotnikach-Ustroniu powstało w 1950 roku. Przewodniczącą Koła od 2000 roku jest pani Bożena Stasiak. Koło kultywuje tradycje polskiej wsi. Panie z Koła chętnie uczestniczą w pokazach, pogadankach i kursach. Członkinie Koła aktywnie uczestniczą w życiu sołectwa przez współpracę z sołtysem, Radą Sołecką oraz Ochotniczą Strażą Pożarną z Ustronia–Grotnik. Panie z Koła są niezawodnym partnerem do współpracy z samorządową instytucją kultury – GCKSTiR w Dzierżąznej. Koło Gospodyń Wiejskich z Grotnik-Ustronia co roku bardzo aktywnie uczestniczy w Gminnych Dożynkach w Dzierżąznej, prezentując przepiękne wieńce dożynkowe.
Panie z gminnych Kół Gospodyń Wiejskich słyną z wyśmienitych tradycyjnych przysmaków przygotowywanych na Gminne Dożynki i inne uroczystości, ale przede wszystkim z przepięknych wieńców dożynkowych i palm wielkanocnych. To arcydzieła sztuki ludowej kultywujące wiejskie tradycje.
KGW w Jedliczu A i B, z myślą o kontynuowaniu tradycji polskiej wsi, reaktywowane zostało 2 marca 2006 r. Koło liczy 15 członkiń. Przewodniczącą jest pani Janina Podstawka. KGW w Jedliczu aktywnie uczestniczy w życiu Sołectwa poprzez współpracę z Sołtysem i Radą Sołecką. Panie z Koła współorganizowały m.in. zabawy choinkowe dla dzieci i młodzieży, imprezy z okazji Dnia Dziecka, majówki, festyny, Spotkania Jedlickie z Tradycją i Kulturą. Przygotowują własnoręcznie wszystkie potrawy serwowane podczas imprez: sałatki, desery, ciasta. Członkinie KGW w Jedliczu napisały także projekt odnośnie placu zabaw dla dzieci na terenie miejscowej OSP.
KGW w Lorenkach powstało w 1978 roku. Obecnie liczy 18 członkiń. Od momentu zawiązania Koła, jego przewodniczącą jest Helena Manista. Członkinie Koła uczestniczą w imprezach okolicznościowych organizowanych na terenie gminy Zgierz, takich jak: Dzień Kobiet, Dzień Matki, Ostatki, Andrzejki. Podtrzymują zwyczaje i tradycje wiejskie uczestnicząc w pokazach Tradycje Wielkanocne czy Tradycje Bożonarodzeniowe. Biorą także udział w warsztatach wyplatania koszy czy wyplatania palm wielkanocnych. W roku 2008 Koło obchodziło swój okrągły jubileusz.
KGW w Wypychowie założone zostało 20 lipca 1969 roku z inicjatywy Jadwigi Barylskiej i Haliny Manisty. Dziś Koło liczy 21 członkiń, a przewodniczy im pani Marianna Sobczak.Panie z KGW uczestniczą w imprezach okolicznościowych tj. Dzień Kobiet, Dzień Matki, Ostatki, Andrzejki. Do ważniejszych wydarzeń z życia Koła w Wypychowie w ciągu ostatnich lat należą: współorganizowanie z GCKSTiR w Dzierżąznej Gminnych Andrzejek w 2008 roku oraz obchodów 40-lecia OSP w Wypychowie w maju 2009 r.
KGW w Łagiewnikach Nowych powstało, podobnie jak większość Kół na terenie gminy Zgierz, w latach 60-tych. Założycielką i pierwszą przewodniczącą została pani Maria Jurek. Jak to zwykle bywa działalność Koła została przerwana.
W lipcu 2000 r. KGW w Łagiewnikach Nowych reaktywowało się, a przewodniczącą koła została Halina Szymańska.
Koło współpracuje z Samorządem Wiejskim, UG Zgierz, a także z GCKSTiR w Dzierżąznej współorganizując Dzień Dziecka, Mikołajki. W świetlicy Środowiskowej w Łagiewnikach Panie organizują Aerobic, szkolenia z profilaktyki zdrowia i urody. Koło posiada piękną i bogatą historię, co można zobaczyć w Kronice KGW, którą prowadzi pani Jadwiga Kucińska. Odnotowane są w niej szczegóły związane z historią i tradycją. Wycinki z gazet, opisy, fotografie i nie pozbawione humoru podpisy obrazują historię Koła i najbliższej okolicy.
KGW w Proboszczewicach należy do najstarszych – powstało w 1948 roku. Jest nietypowym Kołem Gospodyń Wiejskich, gdyż znajduje się na terenie Miasta Zgierza. Działalność Koła Gospodyń Wiejskich Proboszczewice związana jest ściśle z gminą Zgierz, a przede wszystkim z różnymi formami działalności proponowanymi przez GCKSTiR w Dzierżąznej. Panie reprezentują mieszkańców swojej miejscowości na uroczystościach gminnych, miejskich i kościelnych. W ciągu tego roku Panie, choć bez własnej siedziby, w styczniu zorganizowały spotkanie noworoczno-opłatkowe, brały aktywny udział w imprezie cyklicznej pod nazwą Oswoić Tradycje – Tradycje Wielkanocne w Miejskim Ośrodku Kultury w Ozorkowie, a także w Majówce w Zgierzu oraz w czerwcu pomagały w organizacji festynu w Szkole Podstawowej nr 10 w Zgierzu. W lipcu 2008 r. Koło obchodziło jubileusz 60-lecia istnienia.
KGW w Szczawinie rozpoczęło działalność w 1959 r. i jest jednym z najdłużej działających Kół na terenie gminy Zgierz. Jego założycielką i pierwszą przewodniczącą była pani Stanisława Ślawska, która postanowiła urozmaicić życie wiejskich kobiet. W 2002 r. przewodniczącą koła została pani Alicja Jędrzejczak. W tym samym roku członkinie koła zaczęły prowadzić kronikę, założyły również zespół ludowo – biesiadny Szczawinianki, którego kierownikiem jest pan Grzegorz Niszczak.
Koło jest bardzo aktywne, uczestniczy w wielu konkursach tj. Najaktywniejsze Koło w Gminie, Czysta Zagroda, Piękniejsza Wieś, Konkurs Kronik, Tradycje Bożonarodzeniowe i Wielkanocne. Wspólnie z GCKSTiR w Dzierżąznej wielokrotnie współorganizowało Gminny Dzień Kobiet, Dzień Matki, Andrzejki, Ostatki. W kalendarz Koła wpisała się też piesza pielgrzymka, wyruszająca z Głowna na Jasną Górę.
KGW współpracuje ściśle ze szkołą, parafią i Ochotniczą Strażą Pożarną w Szczawinie. Organizuje wycieczki turystyczno – krajoznawcze, wyjazdy do teatru i kina. Współpracuje z sąsiednimi KGW w Białej i Łagiewnikach Nowych. Panie podjęły również współpracę z Fundacją PRYM. Były na targach Na Styku Kultur w Łodzi, gdzie serwowały tradycyjne potrawy. Brały udział w szkoleniach, które się odbyły w Śniatowej, Parzęczewie, Spale. W 2009 r., przy pomocy strażaków miejscowego OSP, zbudowały Chatę szczawińską – wiejski kącik rekreacji.
Źródło informacji: www.gminazgierz.pl
